Ons Frisia

Van Tessel en Westfriesland tot Noord-Friesland – Cultureel & Historisch

Zuiderzeemuseum Enkhuizen

Column Alf Knutzen

Column Alf Knutzen: Slapeloosheid

Maandag 10 oktober was er een aflevering van Radar op tv. Het ging over slaapproblemen en de rol die melatonine kan spelen. En vooral over de mogelijke gevaren.

Wat is melatonine?

Het is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) wordt gevormd uit serotonine. Melatonine is betrokken bij het waak-slaapritme. De productie van melatonine door de hypofyse is direct gekoppeld aan de blootstelling van licht van specifieke receptoren in het netvlies van onze ogen.

Vooral blootstelling aan blauwachtig licht, zoals zonlicht, televisie, monitor, smartphones, tablets e.d. zorgt voor een remming van de melatonineproductie. En zorgt er derhalve voor dat je wakker blijft.

Als de blootstelling aan licht afneemt, komt de melatonineproductie weer op gang. Voor het lichaam is dit het signaal om zich op te maken voor de nachtrust.

Het is dus meer dan logisch dat er slaapproblemen kunnen ontstaan als de lichttoevoer niet wordt gestopt. Je krijgt geen of onvoldoende “slaapsignaal” omdat er geen of te weinig melatonine wordt

gevormd. Dus wat doen we??? We gaan melatonine slikken! Althans dat wordt flink gepromoot door firma’s die het product aanbieden.

Ban licht uit

Huhhh…? Melatonine slikken? Belachelijk! Begin eerst eens om licht te weren uit de slaapkamer en de slaapkamer weer eens te gaan gebruiken als SLAAPkamer. Een leeslampje, die tablet, de smartphone? Weg ermee als je gaat slapen. Zeker kinderen moeten helemaal niet dit soort lichtgevende apparatuur (zoals spelcomputers – leuk onder de dekens…) op de kamer hebben. Ze
kunnen ten gevolge van een melatoninetekort niet goed in slaap komen, worden klierig, chagrijnig, zijn de volgende dag niet goed uitgerust, slapen soms zelfs tijdens de les in slaap op school, hebben mindere leerprestaties, kunnen zelfs groeistoornissen krijgen, enz.

5 simpele regels:

  1. Dus regel 1: een slaapkamer is om te SLAPEN.
  2. Regel 2: geenlichtbronnen gebruiken in bed als je gaat slapen. Ook niet een beetje.
  3. Regel 3: zorg er voor dat de slaapkamer goed donker is – sluit ook licht van buiten uit (straatlantaarns).
  4. Regel 4: vooral geen beeldschermen (tablets, laptops, televisies) gebruiken voor het slapen gaan. Deze stralen vooral blauw licht uit. Ons lichaam associeert blauwig licht met opstaan, wakker worden, in actie komen.
  5. Regel 5: een eventuele wekker(radio) alleen met rode verlichting/display. Rood licht heeft geen invloed op het uitzetten van de melatonineproductie in tegenstelling tot blauwig licht.

En verder?

Slaapstoornissen kunnen een heel diverse oorzaak hebben. Licht is er dus eentje van. Maar ook kan men hypergevoelig zijn voor straling van het elektriciteitsnet. Wordt vaak als flauwekul beschouwd, maar bij erg gevoelige mensen kan z.g. elektrostress optreden. Dan is het zaak zo min mogelijk elektrische activiteit te hebben in de slaapkamer. Zeker geen tv’s, computers, wekkerradio’s e.d. En al helemaal geen waterbed met verwarmingselement! Indien mogelijk het bed zo plaatsen dat het zo ver mogelijk af staat van de wand waarin elektriciteitskabels lopen (die hebben ook een stralingsveld om zich heen). In extreem geval kan worden gedacht aan een z.g. netvrij-schakelaar. Alle stroom wordt dan uitgeschakeld in de slaapkamer. En dan is het weer tijd voor de ouderwetse opwindwekker.

Bij kleine kinderen kunnen we soms een simpel trucje toepassen. Het bed/wiegje zo plaatsen dat het in de noord-zuidrichting staat (dus gericht op de magnetische pool). Als het kind het bedje heeft staan in de oost-west richting en er is ruimte om het een kwart slag te draaien, gewoon doen. Mag dan lijken op hocus-pocus, maar het kost niets en het is het proberen waard.

Wanneer wel melatonine?

En die melatonine dan? Ik zou dat hoogstens reserveren voor mensen die soms moeite hebben met de wisseling van het dag-nachtritme vanwege wisselende (nacht)diensten en voor mensen die last hebben van een jetlag. Voor deze mensen is het aan te bevelen in een goed donkere kamer te gaan slapen en meteen het goede dag-nachtritme weer op te pakken.

Melatonine kan dan soms uitkomst bieden. Bij inname van 1 mg of meer, kort voor het slapen gaan, draagt melatonine bij aan de vermindering van de tijd die nodig is om in slaap te vallen. Er zijn echter ook mensen die meer baat hebben bij een ander tijdstip van inname. Kwestie van uitproberen. Wel altijd met de laagste dosering beginnen! En alleen af en toe in geval van nood gebruiken. Melatonine is van diverse merken te koop – het is wettelijk een voedingssupplement, ook al vinden veel artsen dat het eigenlijk onder de geneesmiddelen moet worden geschaard om dat het een hormoon is.

Rood licht

Als je toch moeite houdt om in slaap te komen, ga dan NIET je bed uit, maak geen licht (je verstoort per direct je melatonineproductie), ga helemaal niet even een stukje lezen of achter de computer.

Blijf gewoon in het donker liggen. Als je er toch uit moet naar het toilet en je bent een slechte slaper, zorg dan dat er in dat toilet rood licht is. Dat verstoort niet de melatonineproductie.

Slaap lekker en de volgende dag weer uitgerust op!

Alf Knutzen, orthomoleculair voedingsdeskundige

Info: http://alfytal.nl/totalbody.html

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *